- గ్లూకోకార్టికాయిడ్స్ వాడకంతో మధుమేహం ముప్పు
- కరోనా తర్వాత పెరిగిన SID పోస్ట్ కొవిడ్ కేసులు
- క్యాన్సర్, లంగ్స్ పేషెంట్స్, గర్భిణీలకు ప్రమాదం
ఉబ్బసం (Asthma), శ్వాస ( Breathing) ఆడకపోవడం, తీవ్రమైన చర్మ అలెర్జీ (Skin allergy)లు, చర్మ ప్రతిచర్యలకు చికిత్స చేయడానికి ఒక వ్యక్తికి స్టెరాయిడ్లను సూచించినప్పుడు వారి గ్లూకోజ్ మెటబాలిజమ్ (Glucose metabolism)ప్రభావితమవుతుంది. స్టెరాయిడ్ ప్రేరిత హైపర్ గ్లైకేమియా (Hyperglycemia)లేదా స్టెరాయిడ్ ప్రేరిత మధుమేహం అభివృద్ధి చెందుతుంది. స్టెరాయిడ్ (Steroid)లు.. శరీరంలో ఇన్సులిన్ (Insulin)చర్యను వ్యతిరేకించే కౌంటర్ రెగ్యులేటరీ హార్మోన్లు (Counterregulatory hormones). కాబట్టి స్టెరాయిడ్ల వాడకం ముఖ్యంగా ఎక్కువ మోతాదులో, ఎక్కువ కాలం పాటు వినియోగించడం వలన స్టెరాయిడ్ ప్రేరిత మధుమేహం వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
ఒక వ్యక్తిలో SID ప్రారంభానికి కారణమేమిటి?
స్టెరాయిడ్-ప్రేరిత డయాబెటిస్ మెల్లిటస్ (Steroid-induced diabetes mellitus) ‘SIDM’ అనేది డయాబెటిస్ హిస్టరీ (History of diabetes)తో సంబంధం లేకుండా (Glucocorticoids) గ్లూకోకార్టికాయిడ్ల (స్టెరాయిడ్స్) వాడకంతో సంబంధం ఉన్న రక్తంలో గ్లూకోజ్‌లో అసాధారణ పెరుగుదలగా నిర్వచించబడింది. గ్లూకోజ్ జీవక్రియపై స్టెరాయిడ్స్ ప్రభావం గ్లూకోజ్ సెన్సిటివిటీ, ప్యాంక్రియాస్ బీటా కణాల (Pancreatic beta cells)ద్వారా ఇన్సులిన్‌ను విడుదల చేసే సామర్థ్యం, ఇతర కణజాలాలలో ఇన్సులిన్ నిరోధకత కలుగుతుంది. సిఫార్సు చేయబడిన స్థాయిల కంటే రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలను పెంచడం వలన స్టెరాయిడ్ ప్రేరిత డయాబెటిస్ మెల్లిటస్ (Diabetes Mellitus)కు దారి తీస్తుంది. కొవిడ్ కేసుల చికిత్సలో స్టెరాయిడ్స్ ఉపయోగించడం వల్ల SID పోస్ట్ కొవిడ్ (Post covid ) కేసులు పెరిగాయి.
(Burping:నిరంతర తేన్పులతో ప్రాణాంతక వ్యాధి..)
SIDతో బాధపడే ప్రమాదం ఎవరికి ఉంది?
స్టెరాయిడ్స్ తీసుకునే సమయం, మెడిసిన్ ఎనర్జీ (medicine energy), సంపూర్ణ మోతాదు SIDM సంభవించడంలో పాత్ర పోషిస్తాయి. గ్లూకోకార్టికాయిడ్లు దాదాపు ప్రతి ఔషధంలోనూ విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతున్నాయి. దీర్ఘకాలిక అబ్‌స్ట్రక్టివ్ లంగ్ డిసీజ్, అక్యూట్ గౌట్, కీమోథెరపీ ప్రోటోకాల్స్, బాక్టీరియల్ మెనింజైటిస్ (Obstructive Lung Disease, Acute Gout, Chemotherapy Protocols, Bacterial Meningitis) గర్భిణీ స్త్రీలలో (pregnant women)పిండం ఊపిరితిత్తుల పరిపక్వత తీవ్రతరం కావడానికి కారణమవుతున్నాయి.
దీర్ఘకాలిక స్టెరాయిడ్ వాడకం నుంచి ప్రయోజనం పొందే వ్యాధి ప్రక్రియలలో ఆటో ఇమ్యూన్ కండిషన్స్ (Autoimmune conditions) వంటి ఊపిరితిత్తుల వ్యాధులు, మస్తీనియా గ్రావిస్ (Myasthenia gravis), మల్టిపుల్ స్క్లెరోసిస్ (Multiple Sclerosis) వంటి నాడీ సంబంధిత వ్యాధులు, తాపజనక ప్రేగు (గట్) వ్యాధులు ఉన్నాయి. ఇటీవల సాలిడ్ ఆర్గాన్ ట్రాన్స్‌ప్లాంటేషన్‌ (Solid Organ Transplantation)తర్వాత రోగనిరోధక వ్యవస్థను మాడ్యులేట్ చేయడంలో దీర్ఘకాలిక గ్లూకోకార్టికాయిడ్ థెరపీ ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది. సంచిత మోతాదుకు మించిన స్టెరాయిడ్ ప్రేరిత మధుమేహానికి ప్రతిపాదిత ప్రమాద కారకాలు, స్టెరాయిడ్ కోర్సు లాంగ్ డ్యురేషన్ టైప్ 2 డయాబెటిస్ (Steroid course long duration type 2 diabetes)కు సాంప్రదాయ ప్రమాద కారకాలుగా ఉండగా.. వృద్ధాప్యం, కుటుంబ చరిత్ర, అధిక శరీర ద్రవ్యరాశి సూచిక, బలహీనమైన గ్లూకోస్ టాలరెన్స్ (Glucose tolerance)కలిగిన సమూహాలు SIDM బారిన పడే ప్రమాదంలో ఉన్నాయి. తరచుగా మూత్ర విసర్జన చేయాలనే కోరిక, తీరని దాహం, నోరు ఎండిపోవడం, అస్పష్టమైన దృష్టి, అలసట ఇందుకు సంబంధించిన ఇతర సాధారణ లక్షణాలు.
రోగనిర్ధారణ పరీక్షలు ఏంటి?
ఇతర రకాల మధుమేహం (diabetes) మాదిరిగానే స్టెరాయిడ్ ప్రేరిత మధుమేహం నిర్ధారణ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలను కొలవడం ద్వారా జరుగుతుంది. ట్రీట్మెంట్ ప్లాన్‌ (Treatment plan)లో భాగంగా రోగి స్టెరాయిడ్‌లు తీసుకున్న హిస్టరీని అర్థం చేసుకోవడం, ఫాస్టింగ్ బ్లడ్ గ్లూకోజ్ టెస్ట్, ఓరల్ గ్లూకోజ్ టాలరెన్స్ టెస్ట్(Fasting Blood Glucose Test, Oral Glucose Tolerance Test), HbA1C టెస్ట్, యాదృచ్ఛిక ప్లాస్మా గ్లూకోజ్ టెస్ట్ వంటి పరీక్షలు చేయించుకోవడం ద్వారా SIDMని గుర్తించి నిర్ధారించవచ్చు.
(Smoking:థర్డ్ హ్యాండ్ స్మోక్ ప్రమాదమే)
పర్మినెంట్ చికిత్స ఉందా?
స్టెరాయిడ్ల ప్రభావం వల్ల కలిగే తీవ్రమైన హైపర్ గ్లైకేమియా (Hyperglycemia)ను అధిగమించడానికి జీవనశైలి మార్పు, ఓరల్ మెడిసిన్ (Oral medicine) వినియోగం, ఇన్సులిన్‌ను ఉపయోగించడం వంటి ఇతర రకాల మధుమేహం నిర్వహణ మాదిరిగానే ఈ చికిత్స ఉంటుంది. అటువంటి సందర్భాలలో స్టెరాయిడ్ల వాడకాన్ని కొనసాగించాల్సిన అవసరాన్ని అంచనా వేస్తారు. చాలా తరచుగా హైపర్ గ్లైకేమియా రివర్స్‌ను నిలిపివేస్తుంది. అప్పుడప్పుడు, స్టెరాయిడ్స్ హిడెన్ టైప్ 2 డయాబెటిస్ (Steroids hide type 2 diabetes)ను మాత్రమే అన్ మాస్క్ చేసినప్పుడు.. స్టెరాయిడ్ల వాడకాన్ని ఆపివేసిన తర్వాత కూడా అది కొనసాగవచ్చు.
కాబట్టి రోగి యొక్క మునుపటి రక్తంలో గ్లూకోజ్ పూర్తిగా సాధారణమైన చోట SIDM పూర్తిగా తిరగబడవచ్చు. కొవిడ్ మహమ్మారి సమయంలో మేము చూసినట్లుగా స్టెరాయిడ్ల వాడకం తాత్కాలికమే. ఇక్కడ పల్మనరీ అఫెక్షన్, (Pulmonary affection)హైపోక్సియా భయంతో స్టెరాయిడ్లను విచక్షణారహితంగా ఉపయోగించడం జరిగింది. SIDMతో గుర్తించిన తర్వాత, Hba1c పరీక్షను పొందడం అనేది ముందుగా ఉన్న మధుమేహం, కొత్త ప్రారంభ స్టెరాయిడ్ ప్రేరిత హైపర్ గ్లైకేమియా మధ్య తేడాను గుర్తించడంలో సహాయపడుతుంది.